عکس هنرپیشه ها

 کشف آنتي‌بيوتيک از مهمترين پيشرفت‌هاي علم پزشکي در100سال گذشته به شمار مي‌آيد. آنتي‌بيوتيک‌ها موثرترين راه درمان شماري از بيمارهاي عفوني هستند. اما مصرف بي‌رويه آنها مي‌تواند موجب بيماري‌هايي از قبيل ديابت يا آسم شود.

به گزارش خبرنگار سايت پزشکان بدون مرز به نقل از دويچه وله ، در روده انسان حدود يک هزار گونه مختلف از ميکروارگانيسم‌ها زندگي‌مي‌کنند. اين ميکروارگانيسم‌ها که شمار آنها بين 10 تا 100 ميليارد تخمين زده مي‌شود نه تنها با محيط درون روده انسان سازگار هستند، بلکه حضورشان براي حفظ تعادل و سلامت بدن ضروري است.

برخي از اين ميکروارگانيسم‌ها به جذب غذا کمک مي‌کنند و برخي ديگر مانع رشد و گسترش ميکروب‌ها و باکتري‌‌هاي بيماري‌زا در محيط روده مي‌شود و به اين ترتيب پشتيبان سيستم دفاعي بدن انسان هستند. مصرف آنتي‌بيوتيک‌ها تعادل اين محيط را ‌ برهم مي‌زند.

شيوع بيماري‌هاي جامعه مدرن

پروفسور مارتين بلزر (Martin Blaser) ، استاد ميکروبيولوژي دانشگاه نيويورک سال‌هاست که در مورد تأثيرات مصرف آنتي‌بيوتيک‌ها بر محيط روده تحقيق مي‌کند.

پروفسور بلزر مي‌گويد: «من معتقدم غناي محيط درون روده ما رو به ضعف مي‌رود. برخي از باکتري‌هايي که پيشتر در اين محيط زندگي مي‌کردند به دليل مصرف آنتي‌بيوتيک‌ها نابود شدند. اين کمبود حتي به عقيده من، نسل به نسل محسوس‌تر مي‌شود. چون مادران هر نسل، ميکروارگانيسم‌هاي کمتري به فرزندان نسل بعد منتقل مي‌کنند.»

شماري از اين ميکروارگانيسم‌ها از طريق ارتباط نزديک مادر و نوزاد و شماري ديگر نيز از طريق شير مادر به نوزاد منتقل مي‌شوند.

پروفسور بلزر معتقد است کمبود يا از بين رفتن گونه‌هايي از ميکروارگانيسم‌هاي درون روده به مرور زمان موجب بروز بيماري‌هاي مختلف مي‌شود. اين پروفسور ميکروبيولوژي حتي حدس مي‌زند که ديابت، چاقي مضمن يا آسم از جمله اين بيماري‌ها هستند.

بر هم خوردن تعادل طبيعي بدن

پروفسور اتو کارز، نيز يکي ديگر از متخصصان ميرکوبيولوژي است که در کلنيک معروف ميکروبيولوژي اوپسالا در سوئد، در مورد آنتي‌بيوتيک‌ها تحقيق مي‌کند.پروفسور کارز‎ مي‌گويد: «برخي پژوهش‌هاي در اين زمينه ثابت کردند که در اثر استفاده از آنتي‌بيوتيک برخي از باکتري‌ها در روده انسان کم‌ياب شد‌ه‌اند.»

او ادامه مي‌د‌هد: «با توجه به تحقيقاتي که تا کنون در اين مورد صورت گرفته است ترديد وجود ندارد که آنتي‌بيوتيک‌ها تعادل محيط روده را بر هم مي‌زنند. برهم خوردن تعادل اين محيط شرايط را براي ادامه زندگي باکتري‌هاي مفيد دشوار مي‌کند.» ‎

پروفسور کارز البته معتقد است هنوز نمي‌توان با قاطعيت گفت که ميان شيوع بيماري‌هاي جامعه مدرن امروزي، مثل ديابت و مصرف بيش از حد آنتي‌بيوتيک‌ها ارتباط مستقيمي وجود دارد.

او توضيح مي‌دهد: «با وجود اينکه نشانه‌هاي بسياري در مورد درستي اين تئوري وجود دارد اما تا پژوهش‌هاي عملي درستي اين ارتباط را صددرصد ثابت نکند نمي‌توان با قاطعيت در مورد آن صحبت کرد.» پروفسور کارز معتقد است مهم اينجاست که پژوهشگران شيوه‌هاي درمان تازه‌اي پيدا کنند که ضرورت تجويز و مصرف آنتي‌بيوتيک‌ها را کمتر کند.

فراهم کردن شرايط زندگي ميکروارگانيسم‌هاي اوليه روده

تحقيقات پروفسور مارتين بلزر در مورد ميکروارگانيسم‌هاي نابوده شده روده ادامه دارد. پروفسور بلزر معتقد است از زمانيکه مصرف آنتي‌بيوتيک‌ها آغاز شده است،‌ ترکيب محيط ‌روده انسان‌ها تغيير کرده است.

اين پژوهشگر ميکروبيولوژي تصميم دارد در جنگل‌هاي باراني برزيل، جايي که بوميان ساکن اين جنگل‌ها هنوز با فاصله از دنياي مدرن امروزي زندگي مي‌کنند، تحقيق جامعي را آغاز کند.

پروفسور مارتين بلزر مي‌گويد: «ما در اين تحقيق اهداف مختلفي را دنبال مي‌کنيم. نخست: آيا در روده ساکنان بومي اين مناطق، ميکروارگانيسم‌هاي ديگري يافت مي‌شود که ما اکنون نمي‌شناسيم؟ و ديگر اينکه يک بانک اطلاعات از باکتري‌ها و ميکروارگانيسم‌هاي اوليه و تغيير نيافته تهيه کنيم.»

پروفسور بلرز در ادامه توضيح مي‌دهد که با کمک اين بانک‌اطلاعاتي مي‌توان در پروسه‌اي درازمدت شماري از ميکروارگانيسم‌هاي اوليه روده را بار ديگر به محيط روده انسان‌هايي که آنها را ندارند، بازگرداند.البته در حال حاضرشماري اين باکتري‌هاي مفيد براي افرادي که از بيمار‌هاي مزمن روده رنج مي‌برند، تجويز مي‌شود.

پروفسو اتو کارز معتقد است تحقيق جامع همکاران او در دانشگاه نيويورک بسيار جالب است. او اما اضافه مي‌کند: «مهم اين است دست از تجويز و مصرف بي‌ملاحظه آنتي‌بيوتيک‌ها‎ برداريم.»

پروفسور کارز مي‌گويد: «اين داروها اثرات پيش‌بيني نشده‌اي براي سلامت انسان دارد. مقاوم‌شدن باکتري‌هاي بيماري‌زا در مقابل آنتي‌بيوتيک‌ها تنها يکي از اين آثار مخرب است. اگر اينطور پيش رويم در آينده نزديک ديگر آنتي‌بيوتيک موثري نخواهيم داشت.»